Ο ρόλος του νερού στο σώμα μας
Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή. Αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα για την επιβίωση και την πρόληψη της αφυδάτωσης. Χωρίς νερό, οι άνθρωποι μπορούν να επιβιώσουν μόνο για λίγες ημέρες. Το νερό καταλαμβάνει το 75% του σωματικού βάρους στα βρέφη και έως 55% σε ηλικιωμένους και είναι απαραίτητο για την κυτταρική ομοιόσταση και τη ζωή. Οι άνθρωποι χρειάζονται και πίνουν νερό για διάφορους λόγους, με τον πιο συχνό και απαραίτητο για τη ζωή που είναι ή φυσιολογική δίψα. Ο μηχανισμός της δίψας ρυθμίζει την ικανότητα των νεφρών να εκκρίνουν ούρα και να αποβάλλουν τα άχρηστα στοιχεία του οργανισμού. Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι προσλαμβάνουμε νερό όχι μόνο μέσω της υγρής μορφής του αλλά και μέσα από τα τρόφιμα. Η αναλογία νερού που προέρχεται από ποτά και τρόφιμα ποικίλλει ανάλογα με την αναλογία φρούτων και λαχανικών στη διατροφή μας. Αναλυτικά το ποσοστό νερού που λαμβάνουμε από διάφορες διατροφικές ομάδες:
- 100% νερό
- 90–99% γάλα χωρίς λιπαρά, πεπόνι, φράουλες, καρπούζι, μαρούλι, λάχανο, σέλινο, σπανάκι, τουρσιά, κολοκύθα.
- 80-89% χυμός φρούτων, γιαούρτι, μήλα, σταφύλια, πορτοκάλια, καρότα, μπρόκολο, αχλάδια, ανανάς.
- 70–79% Μπανάνες, αβοκάντο, τυρί cottage, ρικότα, πατάτα (ψητή), καλαμπόκι (μαγειρεμένο), γαρίδες.
- 60-69% ζυμαρικά, όσπρια, σολομός, παγωτό, στήθος κοτόπουλο.
- 50–59% βόειο κρέας, φέτα.
- 40–49% πίτσα.
- 30–39% τυρί τσένταρ, κουλούρια, ψωμί.
- 20-29% λουκάνικο, κέικ, μπισκότα.
- 10–19% Βούτυρο, μαργαρίνη, σταφίδες.
- 1–9% Καρύδια, φιστίκια, μπισκότα, κράκερ, δημητριακά, κουλούρια, φυστικοβούτυρο.
- 0% Έλαια, σάκχαρα.
Η επαρκής ενυδάτωση είναι απαραίτητη για τον έλεγχο της θερμοκρασίας του σώματος καθώς η απώλεια νερού από το σώμα μέσω του ιδρώτα είναι ένας σημαντικός μηχανισμός ψύξης. Η παραγωγή ιδρώτα εξαρτάται από την περιβαλλοντική θερμοκρασία και υγρασία, τα επίπεδα δραστηριότητας και τον τύπο των ρούχων που φοριούνται. Ωστόσο, εάν η δεν αντισταθμίζεται με την πρόσληψη υγρών, ειδικά κατά τη διάρκεια έντονης σωματικής άσκησης, μπορεί να εμφανιστεί αφυδάτωση η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε απώλεια ηλεκτρολυτών, καθώς και μείωση του όγκου του πλάσματος. Ο ρόλος του νερού στο σώμα μας συμβάλει θετικά στην καλή λειτουργία πολλών συστημάτων του οργανισμού μας, όπως:
Νεφροί Ο νεφρός είναι ζωτικής σημασίας για τη ρύθμιση της ισορροπίας του νερού και της αρτηριακής πίεσης. Εκτός από τη ρύθμιση της ισορροπίας υγρών, τα νεφρά χρειάζονται νερό για τη διήθηση των αποβλήτων από τη ροή του αίματος και την απέκκριση μέσω των ούρων.
Καρδιακή λειτουργία Ο όγκος του αίματος, η αρτηριακή πίεση και ο καρδιακός ρυθμός συνδέονται στενά. Ο όγκος του αίματος ρυθμίζεται με την αντιστοίχιση της πρόσληψης νερού και της παροχής νερού. Μπορεί να εμφανιστεί μείωση του όγκου του αίματος, μέσω απώλειας αίματος (ή αιμοδοσίας) ή απώλειας νερού σώματος μέσω του κατά την εμπύρετη νόσο, την αυξημένη θερμοκρασία καθώς και την έντονη άσκηση.
Πονοκέφαλος Η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη πονοκέφαλου. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η αφυδάτωση, εκτός από τη μείωση της συγκέντρωσης και την αύξηση της ευερεθιστότητας, μπορεί να χρησιμεύσει ως έναυσμα για την ημικρανία .
Δέρμα Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους σχετικά με την πρόσληψη νερού είναι η βελτίωση του δέρματος ή της επιδερμίδας. Είναι κατανοητό πως επιδιώκεται μια πιο «ενυδατωμένη» εμφάνιση στο επιφανειακό δέρμα ή η ελαχιστοποίηση της ακμής. Πολυάριθμες βιβλιογραφικές πηγές υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση 8-10 ποτηριών νερού την ημέρα θα «ξεπλύνει τις τοξίνες από το δέρμα» και «θα δώσει μια λαμπερή επιδερμίδα». Το δέρμα, ωστόσο, είναι σημαντικό για τη διατήρηση των επιπέδων νερού του σώματος και την πρόληψη της απώλειας νερού στο περιβάλλον καθώς περιέχει περίπου 30% νερό, το οποίο συμβάλλει στην ελαστικότητα και την ανθεκτικότητα του. Η συνηστώμενη ποσότητα πρόσληψης νερού ανάλογα την ηλικία είναι:
- Παιδί 2–3 ετών - 1300 ml/ ημέρα
- Κορίτσι 4-8 ετών - 1700 ml/ ημέρα
- 9–13 ετών 2100 ml/ ημέρα
- 14–18 ετών 2300 ml/ ημέρα
- 19–30 ετών 2700 ml/ ημέρα
- 31–50 ετών 2700 ml/ ημέρα
- 50+ ετών 2700 ml/ ημέρα
- ¨Αγόρι 4-8 ετών 1700 ml/ ημέρα
- 9–13 ετών 2400 ml/ ημέρα
- 14–18 ετών 3300 ml/ ημέρα
- 19–30 ετών 3700 ml/ ημέρα
- 31–50 ετών 3700 ml/ ημέρα
- 50+ ετών 3700 ml/ ημέρα
Το νερό είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας και την διατήρηση της υγείας του οργανισμού μας. Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την κατανάλωση νερού και την υποψία αφυδάτωσης, επικοινωνήστε με τον θεράπον ιατρό σας. Θυμηθείτε να πίνετε αρκετό νερό μέσα στην ημέρα!
ΠΗΓΕΣ Water Intake, Water Balance, and the Elusive Daily Water Requirement. Lawrence E. Armstrong, Evan C. Johnson. Nutrients Journal. 2018 Water, Hydration and Health. Popkin et al.
Nutrition Reviews. 2010