Σήμερα, ο καρκίνος του δέρματος συναντάται όλο και περισσότερο σε νεαρές ηλικίες. Για να ελέγξετε τους σπίλους (ελιές) στο σώμα σας μπορείτε να απευθυνθείτε σε έναν δερματολόγο έτσι ώστε να σας εξετάσει προληπτικά. Όσο μεγαλώνετε, τόσο περισσότερο το δέρμα σας αλλάζει και μπορεί να εμφανιστούν νέοι σπίλοι ή κηλίδες ηλικίας (γνωστές και ως ηπατικές κηλίδες ή ηλιακές φακοειδείς). Αυτό είναι ένα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης.

Ο έλεγχος ολόκληρου του σώματος, που ονομάζεται και χαρτογράφηση σπίλων, περιλαμβάνει την επιθεώρηση κάθε τετραγωνικής ίντσας του δέρματός σας, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών σας, στα πέλματα των ποδιών σας, στα αυτιά σας, στο τριχωτό της κεφαλής, στην πλάτη, στο κάτω μέρος και στην περιοχή των γεννητικών σας οργάνων. Όταν ελέγχετε μέρη του σώματός σας μόνοι σας, που είναι δύσκολο να δείτε, μπορεί να είναι χρήσιμο να χρησιμοποιήσετε έναν καθρέφτη ή να ζητήσετε από κάποιον να βοηθήσει. Εάν πιστεύετε ότι κάτι στο δέρμα σας μπορεί να είναι μη φυσιολογικό και εάν δεν εξαφανιστεί μέσα σε 4-8 εβδομάδες, καλύτερα να επισκεφθείτε έναν γιατρό.

Το μελάνωμα είναι πολύ συχνό στην Ελλάδα. Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα σας, ακόμη και σε μέρη που δεν φτάνει ποτέ το φως του ήλιου, όπως στο τριχωτό της κεφαλής σας, στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή κάτω από τα νύχια σας. Συνήθως οι πληγείσες περιοχές περιλαμβάνουν το στήθος και την πλάτη στους άνδρες και τα πόδια στις γυναίκες.

Το μελάνωμα συνήθως μοιάζει με ένα επίπεδο, σκουρόχρωμο, ακανόνιστα χρωματισμένο σημείο στο δέρμα. Μπορεί να είναι καφέ ή μαύρο, γαλαζωπό, κοκκινωπό ή σε σπάνιες περιπτώσεις ακόμη και λευκό ή εν μέρει χρώμα δέρματος. Μερικές φορές τα μελανώματα εμφανίζονται ως ελαφρώς ανυψωμένα καστανόμαυρα εξογκώματα. Οι ηλικιωμένοι μπορεί να αναπτύξουν μια προ-καρκινική πάθηση που ονομάζεται κακοήθης φακοειδής ίνωση. Αυτό εμφανίζεται ως καφέ έως σκούρα καφέ κηλίδα του δέρματος με ακανόνιστο χρώμα και υφή.

Οι υγιείς σπίλοι έχουν συνήθως στρογγυλό ή οβάλ σχήμα και τείνουν να έχουν μόνο ένα χρώμα. Κανονικά δεν είναι πολύ μεγάλα (λιγότερο από 6 mm σε διάμετρο).

Πώς όμως μπορούμε να αναγνωρίσουμε μια αλλαγή στους σπίλους η οποία θα μας οδηγήσει στον δερματολόγο? Η ακόλουθη λίστα ελέγχου μπορεί να μας βοηθήσει. Αν παρατηρήσουμε έστω 1 αλλαγή από τις παρακάτω πρέπει να γίνει έλεγχος.

• Ασυμμετρία: Ο σπίλος έχει ανομοιόμορφο (ασύμμετρο) σχήμα. Συχνά έχει μία ή περισσότερες υπερυψωμένες περιοχές και είναι πιο επίπεδη αλλού.
• Περίγραμμα: Ο σπίλος έχει ακανόνιστο περίγραμμα (άκρη) και μπορεί να φαίνεται τραχύς, θολός ή χαραγμένος.
• Χρώμα: Ο σπίλος αλλάζει χρώμα. Μπορεί να έχει πολλά διαφορετικά χρώματα ή ασυνήθιστο χρώμα, όπως λευκό, μπλε ή κόκκινο.
• Διάμετρος: Η διάμετρος είναι μεγαλύτερη από 6 mm (μεγαλύτερη από ένα μολύβι μέσου μεγέθους).
• Εξέλιξη: Ο σπίλος αλλάζει. Μπορεί να αιμορραγεί, να διαρρεύσει υγρό, να υπάρχει φαγούρα ή να αναπτύξει κρούστα.

Εάν έχετε πολλούς σπίλος και δεν είστε σίγουροι πώς να τους παρακολουθείτε καλύτερα, επισκεφτείτε ένας δερματολόγο για την άρτια και εξειδικευμένη παρακολούθηση και ενημέρωση σας.

ΠΗΓΕΣ

Ferlay J, Soerjomataram I, Ervik M, et al. GLOBOCAN 2012. cancer incidence and mortality worldwide: IARC CancerBase  2013.

Whiteman DC, Green AC, Olsen CM. The Growing Burden of Invasive Melanoma: Projections of Incidence Rates and Numbers of New Cases in Six Susceptible Populations through 2031. J Invest Dermatol 2016