Αιματολογικές εξετάσεις και αυτοάνοσα νοσήματα, η πρόληψη είναι το παν
Ο εργαστηριακός έλεγχος έχει μεγάλη διαγνωστική αξία κατά την αξιολόγηση ενός ασθενούς με υποψία αυτοάνοσης νόσου. Τα αποτελέσματα μπορούν να επιβεβαιώσουν μια διάγνωση, να εκτιμήσουν τη σοβαρότητα της νόσου, να βοηθήσουν στην εκτίμηση της πρόγνωσης και είναι χρήσιμα για την παρακολούθηση την πορεία της νόσου. Η ολοκληρωμένη εργαστηριακή αξιολόγηση μιας ύποπτης αυτοάνοσης ασθένειας σε συνδυασμό με μια ενδελεχή κλινική αξιολόγηση παρέχει καλύτερη κατανόηση της ανοσολογικής νόσου του ασθενούς.
Η εξέταση ασθενών για πιθανά αυτοάνοσα νοσήματα είναι γεμάτη δυσκολίες, επειδή ούτε μία εργαστηριακή εξέταση δεν δίνει την απόλυτη διάγνωση. Τυπικά, απαιτούνται πολλαπλές εργαστηριακές και όχι μόνο εξετάσεις. Τα χαρακτηριστικά ευρήματα που μπορεί να βρεθούν υποδεικνύουν τη χρονιότητα ή τη σοβαρότητα της νόσου. Για παράδειγμα, η αυτοάνοση ηπατίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί με αυξήσεις των τρανσαμινασών, της χολερυθρίνης και των πρωτεϊνών του ορού, επίσης να συσχετιστούν με τοξικότητα φαρμάκων.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα προκαλούν ασυνήθιστη υπερβολική δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε περιπτώσεις υπερδραστηριότητας του ανοσοποιητικού συστήματος, το σώμα επιτίθεται και καταστρέφει τους δικούς του ιστούς. Τα πιο γνωστά αυτοάνοσα νοσήματα είναι:
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που προσκολλώνται στις αρθρώσεις. Στη συνέχεια, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος επιτίθενται στις αρθρώσεις, προκαλώντας φλεγμονή, πρήξιμο και πόνο. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί σταδιακά μόνιμη βλάβη. Οι εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση είναι: Ταχύτητα Καθίζησης αίματος, CRP.
- Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (λύκος). Τα άτομα με λύκο αναπτύσσουν αντισώματα που μπορούν να προσκολληθούν σε ιστούς σε όλο το σώμα. Οι αρθρώσεις, οι πνεύμονες, τα αιμοσφαίρια, τα νεύρα και τα νεφρά προσβάλλονται συνήθως. Οι εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση είναι: αντιπυρηνικά αντισώματα, anti-dsDNA, γενική αίματος.
- Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ). Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα νευρικά κύτταρα, προκαλώντας συμπτώματα που μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο, τύφλωση, αδυναμία, κακό συντονισμό και μυϊκούς σπασμούς.
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1. Τα αντισώματα του ανοσοποιητικού συστήματος επιτίθενται και καταστρέφουν τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας. Κατά τη διάγνωση, τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 χρειάζονται ενέσεις ινσουλίνης για να επιβιώσουν. Οι εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση είναι: γλυκόζη, γλυκοζηλιωμένη αιμοσφαιρίνη, καμπύλη σακχάρου.
- Σύνδρομο Guillain-Barre. Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα νεύρα που ελέγχουν τους μύες στα πόδια και μερικές φορές στα χέρια και στο πάνω μέρος του σώματος. Αποτελέσματα αδυναμίας, η οποία μερικές φορές μπορεί να είναι σοβαρή.
- Ψωρίαση. Στην ψωρίαση, τα κύτταρα αίματος του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται Τ-κύτταρα συγκεντρώνονται στο δέρμα. Η δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος διεγείρει τα κύτταρα του δέρματος να αναπαραχθούν γρήγορα, δημιουργώντας ασημί, φολιδωτές πλάκες στο δέρμα. Οι εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση είναι: δείκτες της ESR, ταχύτητα καθίζησης, ουρία κ. λπ.
- Νόσος Graves. Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που διεγείρουν τον θυρεοειδή αδένα να απελευθερώσει υπερβολικές ποσότητες θυρεοειδικής ορμόνης στο αίμα (υπερθυρεοειδισμός). Τα συμπτώματα της νόσου Graves μπορεί να περιλαμβάνουν διόγκωση των ματιών καθώς και απώλεια βάρους, νευρικότητα, ευερεθιστότητα, γρήγορο καρδιακό ρυθμό, αδυναμία και εύθραυστα μαλλιά. Οι εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση είναι: TSH, T3, T
- Θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Τα αντισώματα που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθενται στον θυρεοειδή αδένα, καταστρέφοντας αργά τα κύτταρα που παράγουν θυρεοειδική ορμόνη. Αναπτύσσονται χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικής ορμόνης (υποθυρεοειδισμός), συνήθως μετά από μήνες έως χρόνια. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κόπωση, δυσκοιλιότητα, αύξηση βάρους, κατάθλιψη, ξηροδερμία και ευαισθησία στο κρύο. Οι εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση είναι: TSH, T3, T4.
ΠΗΓΕΣ Laboratory Studies in Autoimmune Diseases. Missouri Medicine Journal 2016